Zawodniacy

Niniejsze zalecenia, dotyczące spożywania wody przez uczniów zostały opracowane m.in. na podstawie materiałów WHO, Panelu ds. Produktów Dietetycznych, Żywienia i Alergii Europejskiego Urzędu ds. Bezpieczeństwa Żywności (EFSA, 2010) oraz raportu „Wise up 011 water” Water UK, 2006.

 

Woda jest niezbędna do życia.

Konieczność regularnego nawadniania organizmu jest jedną z podstawowych potrzeb każdego człowieka. Dzieci są szczególnie narażone na odwodnienie, ponieważ np. w porównaniu z osobami dorosłymi tracą więcej wody przez powierzchnię skóry w stosunku do masy ciała, w dodatku rzadziej odczuwają pragnienie.

Zaleca się zastępowanie wodą słodkich napojów, które z jednej strony dają uczucie sytości i sprawiają, że dziecko nie ma ochoty na pełnowartościowy posiłek, z drogiej z kolei strony dostarczają wielu kalorii, zwiększając prawdopodobieństwo wystąpienia problemów z utrzymaniem prawidłowej masy ciała. Wobec faktu gwałtownego narastania zjawiska otyłości wśród dzieci i dorosłych konieczne jest zastąpienie wodą słodkich napojów, w tym tzw. napojów energetyzujących.

Z ww. względów woda, a w szczególności woda niegazowana jest zalecana przez pediatrów jako podstawowy napój dla dzieci. Udowodniono również, że regularne picie wody poprawia koncentrację i zdolność zapamiętywania, w efekcie przyczyniając się do poprawy wyników w nauce.

W Polsce skład wody pitnej dostarczanej wodociągami jest monitorowany przez przedsiębiorstwa wodociągowe i Państwową Inspekcję Sanitarną. Oznacza to, że woda dostarczana przez wodociągi do budynków placówek nauczania i wychowania jest zdatna do spożycia.

     Odwodnienie jest groźne dla życia. Oto pierwsze objawy:

•     osłabienie;

•     zawroty głowy;

•     suchość w ustach;

•     obniżenie koncentracji;

•     wypieki na twarzy;

•     ból głowy;

•     podwyższenie temperatury ciała;

•     przyspieszona akcja serca;

•     zmęczenie;

•     mała objętość i ciemny kolor moczu.

 

Zapewnienie dostępu do wody pitnej w szkole:

•     dyrektor szkoły i nauczyciele powinni zapewnić uczniom dostęp do wody pitnej;

•     dyrektor szkoły powinien poinformować nauczycieli, uczniów i ich rodziców o konieczności częstego nawadniania organizmu dziecka oraz o roli wody w codziennej diecie;

•     nauczyciele powinni przypominać uczniom o piciu wody, w szczególności przed aktywnością fizyczną, przed i w trakcie zabawy, podczas upałów oraz dużych mrozów;

•     zimna woda w kranie nadaje się do spożycia nawet bez przegotowania, o ile instalacja wewnętrzna w budynku nie jest zniszczona (skorodowana), co może wpływać negatywnie na jakość wody. Jeśli instalacja jest zniszczona, powinna być wymieniona.

 

Jak pić więcej wody:

•     wodę należy dostarczać organizmowi regularnie, małymi porcjami w ciągu całego dnia, nawet w przypadku braku odczuwania pragnienia;

•     obniżenie koncentracji, przyspieszona akcja serca, wypieki na twarzy, podwyższenie temperatury ciała, zmęczenie, ból głowy - to wczesne objawy odwodnienia, należy pić wodę, zanim pojawią się te objawy;

•     szklankę wody należy wypijać zaraz po przebudzeniu oraz przed i w czasie posiłku;

•     osoby nie przyzwyczajone do picia wody, powinny spróbować zastąpić wodą jeden inny napój w ciągu dnia i robić to coraz częściej;

•     osoby, które wolą ciepły napój od zimnej wody mogą pić ciepłą wodę np. z dodatkiem świeżej mięty i kawałka owocu - pomarańczy, cytryny lub limonki;

•     butelkę z wodą o pojemności 0,3 łub 0,5 litra warto nosić zawsze przy sobie, z kolei pustą butelkę można uzupełniać wodą z kranu;

•     w czasie ćwiczeń fizycznych wodę należy pić w odstępach co 10-15 minut, przy czym picie wody należy rozpocząć przed jej utratą w procesie pocenia;

•     warto zamawiać wodę do posiłków jedzonych poza domem.

 

Normy spożycia wody:

Niniejsze zalecenia zostały podpisane na konferencji prasowej inaugurującej kampanię "Zawodniacy", która odbyła się 16 października 2013 roku w siedzibie Głównego Inspektoratu Sanitarnego. Sygnatariuszami zaleceń byli: p.o Głównego Inspektora Sanitarnego Marek Posobkiewicz, dyrektor Narodowego Instytutu Zdrowia Publicznego- PZH prof. Mirosław J. Wysocki oraz koordynator programu Zawodniacy Łukasz Balwicki.